Miechowita Maciej. Chronica Polonoru(m). Cracoviae (Kraków) 1521.

Szczegóły

Kategoria: Perły z Lamusa

Miechowita Maciej. Chronica Polonoru(m). Cracoviae (Kraków) 1521. Per Hieronymū Vietorē, folio, k. tyt. (drzeworyt), k. [11], s. 379, w tekście 40 ryc. (drzeworyty), liczne inicjały (drzeworyty); acc.:

Decjusz Jost Ludwik. Vita hominum mors est, solum hoc est uiuere, siquis Res dignas longa posteritate gerat. Contenta. De vetustatibus polonorum Liber I. De Jagellonum familia Liber II. De Sigismundi Regis temporibus Liber III. Cracoviae (Kraków) 1521. Industria Hieronymi Vietoris Chalcographi, folio,k. tyt. (drzeworyt), k. [2], s. 119, k. [1], ryc. 4 (drzeworyty), inicjały (drzeworyt), opr. perg. współcz. naturalny stylizowany na starą oprawę.

Poz. 1: E. XXII, s. 357. Pierwsza drukowana historia Polski i zarazem największa praca Macieja z Miechowa (1457-1523),obejmująca dzieje od baśniowych początków aż do końca panowania Aleksandra Jagiellończyka w 1506 r. Do napisania „Kroniki” nakłonił Miechowitę prymas Jan Łaski (1456-1531), który przebywając w Rzymie na soborze laterańskim w latach 1513-1514 dostrzegł u cudzoziemców daleko idącą nieznajomość historii Polski. Prace nad ukończeniem dzieła trwały osiem lat, Miechowita pisał je powoli, ostatnie rozdziały zabrały mu ponad cztery lata. Dzieło składa się z dwóch części. Pierwsza to zwięzłe streszczenie kronik Jana Długosza, doprowadzone do r. 1480. Część druga, mająca duże walory poznawcze, to oryginalna praca autora oparta w znacznej mierze na własnej obserwacji i zebranych przez niego materiałach źródłowych (notatki pamiętnikarskie, relacje ustne, źródła rękopiśmienne i drukowane). Przeszłość utrwalona na kartach dzieła miała stać się dla Polaków, szczególnie dla młodego pokolenia, źródłem nauki, przykładem poświęcenia i służby dla Ojczyzny. Dzieło ukazało się drukiem w grudniu 1519 r. w krakowskiej oficynie Hieronima Wietora, dzięki staraniom J.L. Decjusza, który wydał je własnym nakładem uzyskawszy w sierpniu 1519 r. przywilej królewski na druk. Niektóre fragmenty zostały uznane przez czynniki dworskie, a szczególnie przez kanclerza Jana Łaskiego, za obraźliwe dla dynastii Jagiellonów. W wyniku interwencji Łaskiego książkę skonfi skowano. Była to pierwsza tego typu konfiskata w Polsce. Aby uratować dzieło Decjusz podjął się przeredagowania ocenzurowanych partii, łagodząc sądy Miechowity o Jagiellonach, m.in. o opisach małżeństwa Władysława Jagiełły, elekcji Jana Olbrachta, przebiegu wyprawy wołoskiej i rządów Aleksandra Jagiellończyka. Poprawiona „Kronika” ponownie ukazała się w 1521 r., także z inicjatywy Decjusza, który dołączył do niej własną rozprawę historyczną. „Kronika” Miechowity odegrała istotną rolę w historiografii polskiej, stała się bezpośrednią inspiracją dla twórczości Decjusza, Bernarda Wapowskiego, Emeryka Węgra. W XVI w. korzystali z niej także Marcin Bielski, Marcin Kromer, Stanisław Sarnicki, Maciej Stryjkowski czy Stanisław Chwalczewski. Dla cudzoziemców przez dziesięciolecia stanowiła podstawowe źródło wiedzy o historii Polski. Dzieło ozdobione piękną drzeworytową kartą tytułową z przedstawieniem św. Stanisława wskrzeszającego Piotrowinę, sceną bitewną i Orłem Zygmuntowskim. W tekście znajduje się 40 drzeworytów, z których większość stanowią portrety królów i książąt polskich,ponadto liczne drzeworytowe inicjały. Dzięki „Kronice” pojawił się w polskiej książce nowy gatunek ikonograficzny – wizerunki panujących. Poz. 2: E. XV, s. 102. Dołączona do części nakładu „Kroniki” praca historyczna Josta Ludwika Decjusza (1485-1545) – historyka, ekonomisty i sekretarza królewskiego, złożona z trzech ksiąg. Księga trzecia, będąca efektem własnych badań autora, stanowi ważne źródło do pierwszych lat panowania Zygmunta I. Pracę Decjusza, posiadającą osobną kartę tytułową, zdobią cztery piękne ryciny: portret króla Zygmunta Starego, portret Zygmunta Augusta w wieku dziecięcym, portret królowej Bony oraz dwustronicowe drzewo genealogiczne domu Jagiellońskiego z wizerunkami władców. Oprawa współczesna: pergamin naturalny, stylizowana na starą oprawę, na grzbiecie wykaligrafowany tytuł oraz rok wydania dzieła. Miejscami zażółcenia papieru, w bloku ślady po owadach (w części końcowej liczniejsze). Proweniencja: „College of Arms” (pieczątki w tekście). Jeden z najpiękniejszych ilustrowanych druków krakowskiej oficyny Hieronima Wietora. Kompletny, ładnie zachowany egzemplarz pomnikowego dzieła dla historiografii polskiej. Bardzo rzadkie.

Cena wywołania: 45.000 PLN / Cena sprzedaży: 45.000 PLN.