Stryjkowski Maciej. Która przedtym nigdy światła nie widziała. Kronika Polska Litewska, Zmodzka, y wszystkiey Rusi Kijowskiey, Moskiewskiey, Siewierskiey, Wołynskiey, Podolskiey, Podgorskiey, Podlaskiey, etc....Królewiec 1582.

Szczegóły

Kategoria: Perły z Lamusa

Stryjkowski Maciej. Która przedtym nigdy światła nie widziała. Kronika Polska Litewska, Zmodzka, y wszystkiey Rusi Kijowskiey, Moskiewskiey, Siewierskiey, Wołynskiey, Podolskiey, Podgorskiey, Podlaskiey, etc. Y rozmaite przypadki wojenne y domowe, Pruskich, Mazowieckich, Pomorskich, y inszych krain Królestwu Polskiemu y Wielkiemu Xięstwu Litewskiemu przyległych, według istotnego y gruntowego zniesienia pewnych dowodow z rozmaitych Historikow y Autorow postronnych, y domowych, y Kijowskich, Moskiewskich, Sławińskich, Liflantskich, Pruskich, Pruskich starych, Dotąd Ciemnochmurną nocą zakrytych Kronik, y Latopisczow Ruskich, Litewskich, Długosza Oyca dzieiow Polskich… Królewiec 1582. Jerzy Ostenberger, folio, s. [30], 790, [2], [17 – rejestr], liczne winiety i inicjały (drzeworyty) w tekście, opr. skóra z epoki ze ślepymi tłoczeniami figuralno-geometrycznymi, radełkowa, obciągnięta na desce, ślady zapinek mosiężnych i wiązań, zwięzy wypukłe naturalne.

E. XXIX, s. 352-354. Wydanie pierwsze. Maciej Stryjkowski (1547-1586/1593), kronikarz, wierszopis i podróżnik. Pierwsza drukowana historia Europy Wschodniej, zawierająca dzieje Polski, Litwy, Rusi i krajów z nią sąsiadujących, uwzględniająca dorobek dotychczasowych historyków polskich (m.in. Maciej Miechowita, Marcin Kromer, Marcin Bielski) i licznych kronik rękopiśmiennych obcych. Autor połączył dzieje narodów słowiańskich i bałtyckich z historią starożytną oraz tradycją sarmacką. Chociaż wobec Kroniki nigdy nie brakowało zastrzeżeń, zwłaszcza ze strony historyków, autorowi należy się uznanie, jako dziejopisowi Litwy, który zachował od zapomnienia i ocalił przed zagładą wiele nieistniejących już tekstów źródłowych. Stryjkowski „zrobił to dla Litwy, co Bielski dla Korony, porządnie i szczegółowo wyłożył jej dzieje, zapuszczając się w szczegóły obyczajowe i dzięki temu stał się po wiekach nieocenionym i niezastąpionym źródłem wiadomości”. Dzieło to zainspirowało wielu późniejszych pisarzy, m.in.: Mickiewicza, Słowackiego, Syrokomlę i Kraszewskiego. Uwiecznione w zdaniu z „Pana Tadeusza”: „Stryjkowski gęsto pisze o tym…” (J. Krzyżanowski, Dzieje literatury polskiej). Jego wpływ na podtrzymanie litewskiego patriotyzmu poprzez nagromadzenie w jednym miejscu materiału do dziejów narodu był nieoceniony. Szczególnym uznaniem dzieło cieszyło się na Rusi i w Rosji (w XVII w. co najmniej 4 przekłady). Jeszcze u schyłku XIX w. poważne instytucje w carskiej Rosji planowały polsko-rosyjską edycję kroniki. Drukowane w Królewcu w oficynie Jerzego Ostenbergera (1542-1602). Na marginesach liczne odsyłacze. Zamieszczono również dedykacje autora (m.in. dla króla i magnaterii litewskiej) oraz najstarszą w języku polskim autobiografię (z portretem). Na marginesach rękopiśmienne zapiski atramentem. Uzupełnione ubytki kilku pierwszych i ostatnich kart. Karta tyt. uzupełniona XIX-wiecznym przerysem (Bartynowski) oraz kilkanaście kart skopiowanych starannie na starym papierze (portret autora, [18-19], 163-164, od 777 do końca). Gdzieniegdzie uzupełniono narożniki kart. Całość po fachowej konserwacji. Bardzo rzadka pierwsza edycja, ciesząca się ogromną popularnością w Rzeczypospolitej.

Cena wywołania: 25.000 PLN / Cena sprzedaży: 60.000 PLN.